heemkundige kring

De Meiboom GULLEGEM

Inhoud tijdschrift 2022-2023

40ste jaargang nr 4

oktober-november december 2023

 

Je weet hoe dat gaat met jonge gasten toch ze liggen meestal. Liggen in de zetel. Ze liggen lang in bed. Ze liggen te chillen in het zonnetje. Ze genieten van de wereld die generaties voor hen bouwden...
 

40ste jaargang nr.2
april-mei-juni 2023

 

Hendrik Ghesquiere: Het eerste Gullegemse doopregister (1584-1592). Opgesteld door pastoor Hendrik Henckels en één van de oudste registers in de regio.

 

Wim Debu uit Aalbeke is een trouw lid van onze  heemkundige kring. Zijn roots bevinden zich in  Gullegem en tijdens zijn genealogisch opzoekwerk consulteerde hij de Gullegemse parochieregisters.  Hij stelde vast dat het eerste Gullegemse doopregister uit 1584 een der oudste van de streek is. Opmerkelijk is dat de namen van de dopelingen
niet zijn opgenomen in de alfabetische index van de dopen in het rijksarchief...

 

Michel Deruyttere: De begraafplaats van Gullegem.een Père Lachaise Campo Santo, Schoonselhof?

 

Rijke stinkers in de kerk
Eertijds werden rijke parochianen in dorpen en steden begraven in de kerk, 'gewone mensen' rond de kerk. Het was een eer om in de kerk zelf begraven te worden. Niet iedereen kreeg hiertoe de kans. Een graf in de kerk, liefst zo dicht mogelijk bij het altaar,moest je verdienen.
Religieuzen. kerkelijke gezagsdragers, adel, hadden een voetje voor! Vooral bisschoppen, pastoors en edellieden stonden te drummen op de eerste rij, om dicht bij de Heer te zijn en aldus een machtspositie te hebben de dag van het 'Laatste Oordeel' om in de hemel te geraken...

 

Jean Paul Mulders: Een prachtig geneesmiddel.

 

We woonden in de Kortrijkstraat in Gullegem, in een huisje met een moestuin en een geheimzinnige zolder. Er was veel mysterie in die tijd, zoals ook het terrein van de Primusfabriek, waar ze wasmachines maakten. Honderden schijfjes metaal lagen er kriskras verspreid tussen het onkruid en weerkaatsten het licht van de zon. Mijn kinderlijke verbeelding zag er muntstukken van slordige aliens in...

 

Luc Saver: Alleene, Ameel, Brusselle, Be Haegel.

 

We weten allemaal dat in Gullegem heel wat mensen rondlopen met dezelfde namen. Wie Baekelandt. Cuvelier, Hanssens. Hugelier. Mestdagh, Soubry, Thermote, Vander Stichele of Vanneste. bevindt zich in een frequent gezelschap. Maar er zijn ook de einzelgängers in ons dorp,..

 

Vroeger en nu: Peperstraat jaren '70.

 

Jaak Debusseré: Stampkot Gullegemse straatnamen.

 

De straat Stampkot is een smalle verbindingsweg beginnende tussen de huisnummers 111 (de recent gesloten herberg Stadium) en 113 in de Kon. Fabio- lastraat en eindigend in de Grote leperstraat, pal naast de westgevel van een magazijn met num- mer 126. In die straat staan slechts drie huizen met nummer 3, 7 en 9...

 

Bart Seynaeve: Terugblik De Meiboomplanting.


Wat een dag!
De speciale editie van de meiboomplanting (n.a.v.40
jaarvzw Heemkundige Kring De Meiboom Gullegem) was er één om niet snel te vergeten...

 

In de kijker: On(t)roerend erfgoed in Gullegem.


Eén van de doelstellingen van onze heemkundige kring is aandacht hebben en opkomen voor het behoud en de vrijwaring van het erfgoed in de deelgemeente. Erfgoed is alles wat voor de volgende generatie bewaard moet worden...

 

40ste jaargang nr.2

april-mei-juni 2023

 

Hendrik Gesquiere: De meiboomplantingeen eeuwenoude traditie.

 

Verloren folklore in ere hersteld
Bij de oprichting in 1983 van onze heemkundige kring De Meiboom was één van onze doelstellin- gen om oude rituelen, gebruiken en tradities in ere te herstellen en te vrijwaren voor de toekomst.

 

Lotte Debrouwere: Cyriel.

 

"Mag ik je kussen?" Hij vroeg het nog vriendelijk ook. We stonden achter het muurtje van velomaker Cyriel Cottyn. De nacht donkerde maar het was licht in mijn hoofd. Ik had net mijn benen aan flarden gedanst in feestzaal Den Bond.
Daar waar de trappen te hoog waren en de dansvloer te glad. Daar waar puberharten smolten in slows van Total Eclipse Of The Heart en er alweer licht brandde bij de bakkers om de hoek.

 

Jeroen Duvilier: In spijkerbroek op de jutekakoker staat mijn wereld plots op zijn kop.

 

Mijn broekzak trilt. Het is maandag rond tienen, ik hoef niet te kijken wie het is. Moeder, met wekelijkse tijdingen van het thuisfront. "Dag Jeroen, hoe gaat het?" Ze klinkt afstandelijker dan gewoonlijk. Ze zegt jeroen, niet Djoene. "Herinner je je Katrien nog?"

 

Jaak Debusseré: De roepsteen van de gemeente Gullegem.

 

Een inwoner van Gullegem moet, juridisch gezien, alle verordeningen die geldig zijn in zijn gemeente, alle de- creten die in de Vlaamse Gemeenschap geldig zijn en alle wetten van het land kennen. Een heel belangrijke voorwaarde is dat die wetten, decreten en verordenin- gen op de correcte manier bekendgemaakt worden.

 

Pieter Casier, Rik Duvillier: Wijkfeesten op 't Ris Ontstaan en teloorgang van de oudste wijkfeesten in Gullegem.

 

In 1985 bouwden mijn ouders een huis in De Knok 72. Daar beleefde ik mijn mooiste jeugdherinneringen, de putten die we mochten graven, het waren onze kastelen, de vuurtjes die toen nog gemaakt werden om afval te verbranden, gevaarlijk dat wel, maar alles mocht, alles kon. In mei 1986 was ons huis klaar en kwamen wij op 't Ris wonen. Zo kon ik in de zomer voor het eerst de wijkfeesten op 't Ris meemaken. Het zijn vage herinneringen: op muziek dansen rond de paal, een radiootje (een portatiefje) winnen met de tombola of spelen met vriendjes bij de ondergaan- de zon. Het zijn mooie jeugdherinneringen met een gouden randje. Helaas zouden de wijkfeesten kort daarop in 1988 ophouden te bestaan.

 

40ste jaargang nr.1

januari-februari-maart 2023

 

Gilbert Azou: Mijn internationale carrière als geweerschutter.

 

Toen ik in 1968 voor het eerst kennis maakte met de karabijnsport had ik nooit gedacht dat ik vele jaren later tussen een wereld- en een olympisch kampioen zou staan schieten in de stad der engelen Los Angeles in de staat California (Verenigde Staten van Amerika)...

 

Jaak Debusseré en Bart Seynaeve: Pastoor Lecoutere noteert in het Liber Memorialis: Een erge plaag begint woeden''


Meer dan een eeuw geleden, nog voor er van heemkunde sprake was, schreef de bisschop van Brugge zijn pastoors aan om een Liber Memorialis (in het Nederlands een parochiememoriaall aan te leggen. Dat is een geschrift waarin merkwaardige (memorabele) zaken, gebeurtenissen en belangrijke cijfers betreffende de parochie moesten opgetekend worden...
 

Bart Seynaeve: De start van een Gullegemse heemkundige kring.

 

Meester Gustaaf Pottie
Gullegem had lange tijd geen heemkundige kring. Maar dat betekende niet dat er niet aan heemkunde werd gedaan. Er was de (voormalige) lagere school- leraar Gustaaf Pottie ('Gullegem 1903 - -Kortrijk 1990) die vele decennia lang bezig was met de geschiede- nis van Gullegem...

 

Bart Seynaeve: 40 jaar geleden verscheen het eerste Meiboompje.

 

"Wie schrijft die blijft" was oorspronkelijk de verkoop- slogan van een Rotterdamse winkel voor kantoor- materiaal. De slogan verscheen voor het eerst in de krant De Maasbode van 17 februari 1909. Met die slo- gan bedoelde G.L. Brouwer, de uitbater van de win- kel. dat wie goed boekhoudt, wie zijn administratie op orde houdt. ervoor zorgt dat zijn zaak kan blijven bestaan. Meneer Brouwer verkocht dan ook (voor- all kantoormateriaal voor boekhouders. klerken... De winkel bestaat al lang niet meer...

 

Bart Seynaeve: Ode aan E.H. Witdouck en Dr. Jaak Debusseré.

 

In 1983 fietsten we nog naar school, werk of café. De computer moest nog zijn intrede doen in de huiskamer. We telefoneerden nog vanuit het tele- foonhokje of met de vaste telefoon op de gang. Er waren nog geen internet en e-mail om snel een berichtje te sturen. In 1983 schreef je nog brieven of typte je de tekst...

 

Pieter Casier: Meiboomplanting 2023 De Vikingen komen!

 

In een feestjaar moet er gefeest worden. Op woens- dag 20 september zijn jullie daarom welkom vanaf zou in de Cerf voor de presentatie van het Verhaal van Gullegem, een eigenzinnige kijk op de geschiedenis van Gullegem Meer nieuws hierrond volgt nog...

 

Jean-Paul Mulders: Tovenaars van IJzer.

 

Ik rijd naar mijn moeder om een kast op te halen. Het is een pièce unique dat mijn overgrootmoe- der in de fifties speciaal heeft Laten maken. De kast heeft een marmeren blad en gebombeerde deuren die weer erg in de mode zijn bij heden- daagse jonge vrouwen. Haar deurknoppen zijn van het soort hemelsblauw waar dromen van gemaakt worden op onbewolkte dagen...

 

 

39ste jaargang nr.4

Oktober-november-december 2022

 

 

 

 

Magda Vanneste: Inhuldiging E.H pastoor Debrabandere.

 

Op 16 december 1951 deden vele Gullegemnaren en vele Gullegemse verenigingen hun uiterste best om mee te werken aan de feestelijke optocht naar aanleiding van de plechtige inhuldiging van E.H. Pastoor Henri De Brabandere. Er werden vele gedichtjes en opschriften gemaakt die achteraf verzameld werden in een schriftje. Hierna kunnen jullie de ingetogen maar ook soms ludieke opschriften of gedichtjes lezen en dit aangevuld met enkele foto's van de stoet.
Wij zijn mevrouw Mieke Dusselier, een achternicht van E.H. De Brabandere, zeer dankbaar dat ze het fotoalbum van de intrede en het schriftje met de gedichten aan ons archief heeft geschonken...

 

Hendrik Ghesquiere: Geboren Gullegemnaar Joannes-Baptist Mulle (1744-1820) Pionier voor het gebruik van de Nederlandse taal in het rechtwezen.

 


De zeer fortuinlijke familie Mulle wordt reeds vanaf de twaalfde eeuw vermeld in het Gentse als kooplui in laken. In de vijftiende eeuw vestigt een tak van deze familie zich in onze contreien. Deze kapitaalkrachtige lakenhandelaars breiden heel snel hun invloed uit in heel wat parochies...

 

Hendrik Gesquiere: Soldaat Frederik Bittermieux veroordeeld tot negen jaar kruiwagendiens.

 

Dirk Vandemoortele, een van onze heemkundige vorsers, stuurde een mailtje waarin hij liet weten dat in het tijdschrift Brugse Stam van juli/augustus 2021 een interessant weetje te lezen staat in het artikel over 'West-Vlamingen in de militaire gevangenis te Aalst 1825-1830', van de hand van Jef Van Der Straeten.

 

Michel Deruyttere: De Gullegemse fancy fair.

 

Dit woord maakte indruk in de jaren 50! Een Engels woord, dat je in de praktijk kon vertalen als, en dikwijls equivalent was aan, 'missiefeest'...

 

Bart Seynaeve: Festival de Gullegem, 13 aout 1876.

 

Op zaterdag 5 augustus 1876 verschijnt in de Gazette van Kortrijk een aankondiging voor een muziekfestival te Gullegem. Het festival zal een week later, op zondag 13 augustus, plaatsvinden.
Hoewel de Gazette van Kortrijk een hoofdzakelijk Nederlandstalige krant is, wordt de aankondiging toch in het Frans gedaan...

 

Luc Saver: van- en ver-namen in Gullegem.

 

Naar het schijnt lopen er in Wales, dat in het westen van Groot-Brittannië ligt, duizenden mannen en vrouwen rond met de naam 'Jones'. Dat is de Engelse versie van de Nederlandse naam Jansen, waarvan er tal van dragers wonen in België en Nederland...

39ste jaargang nr.3
juli-augustus-september 2022

 

Francis Vandevenne: De ontstaansgeschiedenis van de fanfare kunst veredelt.

 

1. De sociale toestand in de negentiende eeuw.

De negentiende eeuw was een bijzondere eeuw. Voor het eerst in de geschiedenis veranderde het eeuwenlang vrijwel ongewijzigde doen en laten van de gewone man op een opzienbarende manier...

 

39ste jaargang nr.2
april-mei-juni 2022

 

Pieter Casier: De vlasser als harde werker de eigenlijke reden van het bestaan zelf.

 

De eerste, de algemene en bijzonderste karaktertrek van het Vlaamse Volk is zijn onverdroten werkzaamheid, zijn drift, zijn lust, zijn jacht om te wroeten, blindelings, slaafs en zonder genade, te porren aan de eeuwige taak die nooit af gedaan of voleindigd is. De geest der Vlaamsche bevolking staat in het teken van werk: beulen is de voornaamste levensvereiste, de plicht door de natuur opgelegd om, zonder begeven of verpozen den dag in strange bezigheid te verdoen. Arbeid is de levensoorzaak, een behoef te geworden, - iets gelijk ademhalen, eten en slapen, - de eigenlijke reden van 't bestaan zelf .
Stijn Streuvels...

 

Hendrik ghesquiere: 'T hoveke en haar bewoners.

 

Tijdens een van haar coronawandelingen kwam ons bestuurslid Magda Vanneste voorbij 't Hoveke. Ze herinnerde zich een foto die ze vroeger had genomen van de drie aaneengesloten huisjes. Vandaag zijn die op een na verbouwd tot een moderne woonst. Ze nam een nieuwe foto in de mening dat beide kiekjes ooit kunnen dienen om in ons tijdschrift te plaatsen. Na contact met de bewoners ontdekte ze het verhaal van de familie Lein. Honderd jaar geleden in 1921 kocht Karel Lein de drie huisjes. Ze zijn nog steeds eigendom en bewoond door leden van de familie. Een mooi familieverhaal op een heerlijk stukje Gullegems erfgoed, prachtig gelegen als in een oase van rust...

 

Bart Seynaeve: Moederdag.

 

Zondag 8 mei 2022 is het weer Moederdag, een feestdag waarop de moeders in de bloemetjes gezet worden. Moederdag is niet alleen een feest ter ere van de moeder van het gezin, het is (of was) ook een feest ter ere van het moederschap, de moederband en de invloed van de moeders in de samenleving.
Er wordt wel eens beweerd dat Moederdag, net zoals Valentijn, een uitvinding van de middenstand is, maar dat is niet correct. Hoewel Moederdag heel commercieel geworden is, toch heeft deze belangrijke feestdag een lange traditie...

39ste jaargang nr.1
januari-februari-maart 2022

 

Pieter Casier: Op zoek naar de ware aard van de Gullegemse vlasser

het vlas bekeken op een andere manier.

 

Je moet slim zijn, maar er mag dat niemand weten. Als je goede zaken doet, ze zijn jaloers Als je slechte zaken doet, ze lachen met jou. Je mag geld winnen, maar ze mogen het niet weten.
Pieter Casier.
Wyseur, Vlasboer, Bissegem...

 

Bart Seynaeve: Op zachte vooizekens.

 

De Gullegemse koster George Porteman richt in 1939 het nu nog steeds actieve kerkkoor Sursum Corda op. Sursum Corda bestaat aanvankelijk alleen uit mannelijke koorleden. Dat is niet de schuld van de koster-oprichter, het is de toenmalige pastoor E.H. Claeys die de vrouwen uit het kerkkoor weert...

 

Jean Clinckemaillie: Pee Cottenie en zijn vrouw Treeze.

 

Jaak Debusseré: De Lourdesbedevaart-spoorwegramp te Moyen-Ville op 6 mei 1902.

 

In het Meiboompje van oktober 1995 (jaargang 12, nr. 4) verscheen volgende oproep:
De heer Roger DEMAN was in juni 1994 in Lourdes en las op een van de zuilen van de ommegangvolgendetekst:
Amour et reconaissance éternelle à Notre Dame de Lourdes
Deux échappés de Gul/eghem Belgique d'une catastrof e à Moyen-Ville 06 mai 1902
Is er iemand van onze lezersdie meer afweet van deze gebeurtenis? 

 

Luc Saver: Van-namen in Gullegem.

 

In een luchtige column in de krant De Standaard denkt stand-upcomedian Wouter Deprez luidop over ons familienamenbestand. Deprez oppert de idee dat onze familienamen hopeloos achterhaald zijn...

 

Bart Seynaeve: Onbekend graf van Wevelgemse soldaat ondtekt.


Het was de koersorganisatie Gent -Wevelgem die mij contacteerde met de vraag of ik een verhaal kon schrijven over iemand die voldeed aan volgende criteria: ooit inwoner was van 'groot' Wevelgem, iets met WO 1 te maken had en in verband kon gebracht worden met Canada.